Rodzaje cementów stomatologicznych – który wybrać do konkretnego zastosowania?

Cementy stomatologiczne pełnią kluczową rolę w praktyce dentystycznej, stanowiąc podstawę do mocowania uzupełnień protetycznych, wypełniania ubytków oraz jako podkład pod odbudowy. Właściwy wybór cementu nie tylko zapewnia trwałość, ale również wpływa na komfort pacjenta oraz sukces całego leczenia. Jakie rodzaje cementów mamy do wyboru i w jakich sytuacjach warto sięgnąć po dany materiał? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

A jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę na temat materiałów wypełnieniowych lub dowiedzieć się, jakie uzupełnienia protetyczne są najlepsze, zapraszamy do zapoznania się z naszymi innymi artykułami:

• Materiały wypełnieniowe – doradzamy co wybrać.
• Rodzaje uzupełnień protetycznych.

Z tego artykułu dowiesz się:

1. Jakie są główne rodzaje cementów stomatologicznych?
2. Kiedy warto wybrać cement fosforanowy, a kiedy cement żywiczny?
3. Do czego służą cementy tymczasowe?
4. Jakie cementy będą najlepsze do uzupełnień protetycznych?
5. Jakie cementy stosować w ortodoncji?
6. Kiedy używać cementów glasjonomerowych?

Cementy fosforanowe – klasyka w stomatologii

Cementy fosforanowe to jedne z najstarszych materiałów stosowanych w stomatologii. Mimo że dziś ustępują miejsca nowszym materiałom, wciąż są cenione za swoją wytrzymałość mechaniczną i stabilność chemiczną. Cementy te składają się z proszku zawierającego tlenek cynku oraz tlenek magnezu, a także płynu na bazie kwasu fosforowego.

Zastosowanie cementów fosforanowych:

• Cementowanie koron i mostów metalowych.
• Mocowanie wkładów koronowo-korzeniowych.
• Podkład pod wypełnienia.

Chociaż cementy fosforanowe charakteryzują się wysoką odpornością na ścieranie, ich główną wadą jest brak właściwości adhezyjnych do tkanek zęba oraz niska odporność na wilgoć. Obecnie stosuje się je rzadziej, na rzecz bardziej nowoczesnych materiałów.

Przykładem wciąż popularnego na rynku produktu jest cement Hoffmann – tradycyjny wybór do mocowania wkładów koronowo-korzeniowych i mostów.

Cementy glasjonomerowe – siła chemicznego wiązania

Cementy glassjonomerowe wyróżniają się zdolnością do uwalniania fluoru, co pomaga w profilaktyce próchnicy wtórnej. Dzięki tworzeniu chemicznego wiązania ze szkliwem i zębiną, cementy te zapewniają wyjątkową szczelność. Zawierają kwasy poliakrylowe i szkło fluoro-glinokrzemianowe.

Zastosowanie cementów glasjonomerowych:

• Mocowanie uzupełnień protetycznych.
• Odbudowa zębów mlecznych.
• Podkład pod wypełnienia kompozytowe.
• Wypełnienia ubytków przyszyjkowych.

Cementy glassjonomerowe mają niższą odporność mechaniczną niż cementy żywiczne, co sprawia, że w przypadku dużych obciążeń zgryzowych nie zawsze są najlepszym wyborem.

Jednak przykłady wciąż wysoce jakościowych i bardzo znanych produktów są choćby takie, jak: GC Fuji IX GP oraz Riva Self Cure od SDI – doskonałe do uzupełnień tymczasowych i jednoczesnej profilaktyki próchnicy.

Cementy żywiczne – najwyższa trwałość i estetyka

Cementy żywiczne charakteryzują się doskonałą adhezją oraz wytrzymałością mechaniczną. Są niezastąpione tam, gdzie liczy się najwyższa trwałość i estetyka. Mogą być samoutwardzalne, światłoutwardzalne lub podwójnie utwardzalne.

Zastosowanie stomatologicznych cementów żywicznych:

• Cementowanie licówek, koron pełnoceramicznych i mostów.
• Mocowanie wkładów koronowo-korzeniowych.
• Cementowanie uzupełnień na implantach.
• Rekonstrukcje estetyczne w odcinku przednim.

Cementy żywiczne wymagają jednak szczególnej precyzji podczas aplikacji. Ważne jest zapewnienie suchego pola zabiegowego oraz odpowiedniego przygotowania powierzchni zęba.

Przykład cenionego przez profesjonalistów produktu tego rodzaju jest choćby Temp Bond Clear od KERR– idealny do zastosowań tymczasowych i pełnoceramicznych.

Cementy tymczasowe – rozwiązanie przejściowe

Cementy tymczasowe są używane do czasowego osadzania uzupełnień protetycznych przed ich ostatecznym cementowaniem. Zwykle zawierają tlenek cynku z eugenolem (ZOE) lub są wolne od eugenolu, co pozwala na ich stosowanie przy przyszłym użyciu cementów adhezyjnych.

Zastosowanie cementów tymczasowych w stomatologii:

• Cementowanie koron tymczasowych.
• Próby uzupełnień stałych przed ostatecznym osadzeniem.
• Leczenie czasowe w endodoncji.

Warto jednak pamiętać, że cementy zawierające eugenol mogą zaburzać proces polimeryzacji materiałów kompozytowych, dlatego należy stosować je z uwagą. Wśród godnych polecenia produktów są z pewnością Cavit od Solventum lub cement tymczasowy Proclinic Expert.

Cementy ortodontyczne – stabilność i trwałość

Cementy ortodontyczne są przeznaczone do mocowania zamków ortodontycznych oraz pierścieni. Muszą zapewniać odpowiednią retencję i umożliwiać bezpieczne usunięcie po zakończeniu leczenia. Stosowane są najczęściej cementy kompozytowe i glassjonomerowe.

Zastosowanie cementów ortodontycznych:

• Mocowanie zamków ortodontycznych.
• Osadzanie pierścieni ortodontycznych.
• Tymczasowe cementowanie aparatów ortodontycznych.

Cementy ortodontyczne często zawierają fluor, co dodatkowo chroni szkliwo przed demineralizacją. Cementy kompozytowe, mimo wyższej retencji, pozwalają na łatwiejsze usunięcie zamków po zakończeniu leczenia.

Wśród cenionych produktów warto wymienić chociażby Fuji Ortho od GC oraz Ultra Band-Lok od Reliance Orthodontics.

Podsumowanie – jaki cement stomatologiczny wybrać?

Wybór odpowiedniego cementu stomatologicznego zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj zabiegu, oczekiwana trwałość oraz estetyka. Cementy żywiczne zapewniają najwyższą jakość i wytrzymałość, ale wymagają precyzyjnego przygotowania. Cementy glassjonomerowe to kompromis pomiędzy łatwością użycia a właściwościami adhezyjnymi, natomiast cementy tymczasowe sprawdzają się w leczeniu przejściowym. Cementy ortodontyczne, z kolei, muszą zapewniać stabilność i łatwe usuwanie po zakończeniu leczenia. Warto zawsze dostosować wybór cementu do konkretnego przypadku klinicznego, by zapewnić pacjentowi najlepsze efekty leczenia.