Bio Bulk Fill: nowe algorytmy w leczeniu przyżyciowym miazgi

W obliczu rosnącej potrzeby zarówno pacjentów, jak i specjalistów stomatologicznych w kierunku leczenia zachowawczego i minimalnie inwazyjnego, innowacyjna stomatologia poszukuje nowych rozwiązań, które byłyby w stanie zapewnić nie tylko estetykę i trwałość, ale przede wszystkim biokompatybilność z tkankami zęba. Znaczący postęp technologiczny i rozwój nowych materiałów wprowadzają praktykę dentystyczną na wyższy poziom, oferując rozwiązania, które nie tylko zapewniają odbudowę struktury zęba, ale także promują zdrowie miazgi. W kontekście nieuchronnego rozwoju próchnicy - choroby o podłożu infekcyjnym niszczącej zęby, ważne jest, aby zrewidować tradycyjne metody leczenia, które często mogą przyczyniać się do przyspieszenia "cyklu życia zęba" i prowadzić do jego przedwczesnej utraty. Współczesne badania koncentrują się na rozwoju materiałów, które nie tylko estetycznie i mechanicznie odtwarzają ząb, ale również aktywnie wspierają regenerację miazgi. Materiały takie jak Biodentine czy inne generacje substytutów zębiny stają się przedmiotem intensywnych badań ze względu na ich unikalne właściwości bioaktywne i biomimetyczne. Mając na uwadze, że zdrowie miazgi zęba jest kluczowe dla długoterminowej funkcji i zachowania zęba, wykorzystanie materiałów stymulujących jej regenerację otwiera nowe możliwości w leczeniu przyżyciowym miazgi. To z kolei może prowadzić do lepszych wyników klinicznych i dłuższej żywotności leczonych zębów.

Szczególną uwagę zwrócono na preparat Biodentine, który dzięki swoim unikatowym właściwościom, takim jak szybsze wiązanie i mniejsze ryzyko przebarwień, zyskał uznanie wśród specjalistów. Ponadto, przedstawione badania i wyniki kliniczne dotyczące skuteczności tych materiałów, rzucając światło na przyszłość technik regeneracji i ochrony miazgi zębowej.

Z tego artykułu dowiesz się:

Co to jest terapia minimalnie inwazyjna w stomatologii i jakie są jej założenia.
Jakie materiały stosuje się w leczeniu przyżyciowym miazgi i jakie mają one właściwości.
Dlaczego bioaktywne materiały są ważne w leczeniu zębów z głębokimi ubytkami i zapaleniem miazgi.
Jakie są różnice między różnymi bioaktywnymi materiałami, takimi jak mineralny agregat trójtlenków (MTA) i Biodentine.
Jakie korzyści oferuje Biodentine w porównaniu do innych materiałów, w tym jego wpływ na regenerację tkanki zęba i właściwości przeciwbakteryjne.
Jak nowoczesne materiały bioaktywne mogą zmieniać podejście do leczenia próchnicy i zapobiegać przedwczesnej utracie zębów.

Leczenie choroby próchnicowej o podłożu infekcyjnym polega na chirurgicznym wycięciu zniszczonych procesem próchnicowym tkanek twardych zęba. Z tej perspektywy dentystyczne zabiegi mogą jawić się jako potencjalnie destrukcyjne dla zębów! Klasyczne opracowanie ubytków nasuwa więc wątpliwości, czy stosowane procedury nie przyśpieszają „cyklu życia zęba” prowadząc do jego przedwczesnej utraty. Dlatego dominującym nurtem w stomatologii stała się terapia minimalnie inwazyjna. Zakłada ona oszczędne opracowanie tkanek zęba z pomocą wysublimowanego instrumentarium oraz możliwości pracy w powiększeniu. Jednak kluczowym aspektem powodzenia klinicznego tej koncepcji jest konieczność wykonania szczelnej oraz trwałej odbudowy w oparciu o nowoczesne materiały stomatologiczne.

W poszukiwaniu idealnego materiału producenci skupiają się głównie na poprawie właściwości optycznych oraz wytrzymałości (nanokompozyty, ceramika hybrydowa, tlenek cyrkonu). Na tym tle innowacyjną grupą są produkty, które dodatkowo działają stymulująco na kompleks miazgowo-zębinowy, czyli wpływają regeneracyjnie na miazgę. Te materiały przedłużają żywotność miazgi nawet w przypadku bardzo głębokich ubytków, odwracalnego zapalenia miazgi, a nawet wstępnych stadiów nieodwracalnego zapalenia miazgi. Tak naprawdę chodzi przecież o utrzymanie zdrowej tkanki miazgowej, będącej fundamentalnym gwarantem zapobiegania zapaleniu tkanek okołowierzchołkowych. W leczeniu przyżyciowym miazgi wykorzystywane są materiały bioaktywne wywołujące odpowiedź biologiczną. Od biomimetycznego i bioaktywnego materiału odtwórczego oczekujemy jednak nie tylko możliwości wypełnienia ubytku. Powinien także stymulować regenerację tkanek zęba. Z tego punktu widzenia grupa materiałów na bazie krzemianu wapnia wykazuje wiele zalet, które mają wpływ na trwałość uzupełnień w jamie ustnej oraz na żywotność leczonych zębów. Najbardziej znanym bioaktywnym materiałem jest mineralny agregat trójtlenków (MTA). Zakres wskazań klinicznych obejmuje procedury przykrycia pośredniego i bezpośredniego, wypełnianie wsteczne, przyżyciową terapię miazgi, apeksyfikację oraz leczenie perforacji korzeni (1). MTA powoduje ograniczoną martwicę miazgi bezpośrednio po aplikacji (2). 

Kolejnym, szeroko opisywanym materiałem, jest preparat Biodentine firmy Septodont. Biodentine to trójwapniowy cement na bazie krzemianów wapnia, który uwalnia Ca (OH)2, indukuje powstawanie zębiny reparacyjnej i wykazuje właściwości przeciwbakteryjne (4). Właściwością Biodentine o największych implikacjach klinicznych jest uwalnianie wodorotlenku wapnia, ubocznego produktu reakcji hydratacji. (10) Wykazano, że preparat Biodentine zwiększa ekspresję transformującego czynnika wzrostu beta 1 (TGF-b1) w ludzkich komórkach miazgi i indukuje ogniska mineralizacji (7). Cement ten charakteryzuje się lepszymi parametrami niż dotychczas szeroko stosowany MTA (5, 6).  Dlatego zakres wskazań klinicznych obejmuje procedury pokrycia pośredniego i bezpośredniego miazgi, apeksyfikacji i apeksogenezy, a ostatnio zalecany jest do regeneracyjnych procedur endodontycznych. (8,9) Poza tym Biodentine ma w porównaniu do MTA krótszy czas wiązania. Co więcej częstość zauważalnych  przebarwień zębów jest znacznie mniejsza w przypadku materiału Biodentine (11) i dlatego może być stosowany w odcinku przednim uzębienia. Głównym powodem działania przebarwiającego MTA jest reakcja utleniania tlenku bizmutu oraz reakcje między tlenkiem bizmutu a podchlorynem sodu lub kolagenem w zębinie (15).

W Biodentine tlenek bizmutu jest zastępowany tlenkiem cyrkonu, aby zmniejszyć potencjalne przebarwienia. Aktualnie materiały na bazie krzemianu trójwapniowego drugiej generacji, takie jak Biodentine XP (Septodont, Francja), Theracal LC (Bisco, Schaumburg), Cention Forte (Ivoclar Vivadent, Lichtenstein) i Activia Bioactive Restorative (Pulpadent Corporation, USA), które zostały wprowadzone w celu zminimalizowania wad prezentowanych przez ProRoot MTA (DENTSPLY, USA). Ze względu na właściwości mechaniczne, Biodentine XP jest uważana za substytut zębiny. Jako tak zwany „zamiennik zębiny” o podobnych wskazaniach jak MTA, ma ulepszone właściwości mechaniczne i potrafi rozwiązać problemy kliniczne w postaci przebarwień lub długiego czas wiązania. Wyposażeni przez producentów w coraz bardziej skuteczne materiały bioaktywne możemy więc ogłosić powrót do znanych form terapii przyżyciowej miazgi, w tym do pokrycia bezpośredniego i metod amputacyjnych, w zupełnie nowej odsłonie.

Zachęcamy profesjonalistów stomatologicznych do zapoznania się z Biodentine XP200 i Biodentine XP500 – nowoczesnymi materiałami bioaktywnymi przełamującymi konwencjonalne metody leczenia przyżyciowego miazgi. Również serdecznie zachęcamy do przetestowania specjalistycznego zestawu startowego Biodentine™ XP, zaprojektowanego z myślą o ekspertach stomatologicznych.

Literatura

1.  Omar A.S. El Meligy, David R. Avery: Comparison of Mineral Trioxide Aggregate and Calcium Hydroxide as Pulpotomy Agents in Young Permanent Teeth (Apexogenesis); Pediatr Dent 2006;28:399-404

2. M. Goldberg and A. J. Smith: Cells and extracellular matrices of dentin and pulp: a biological basis for repair and tissue engineering,” Critical Reviews in Oral Biology & Medicine, vol. 15, no. 1, pp. 13–27, 2004.

3. Maeda T, Suzuki A, Yuzawa S, Baba Y, Kimura Y, Kato Y.: Mineral trioxide aggregate induces osteoblastogenesis via Atf6. Bone reports. 2015 Jun 30; 2:36-43.

4. Krishna Prasada L and Syed Manzoor Ul Haq Bukhari (2018) 'Biomaterials in Restorative Dentistry and Endodontics: An Overview', International Journal of Current Advanced Research, 07(2), pp. 10065-10070.

5. Rajasekharan S., Martens L.C., Cauwels R.G., Verbeeck R.M.: Biodentine™ material characteristics and clinical applications: a review of the literature. Eur. Arch. Paediatr. Dent. 2014, 15, 147–158.

6.Lipski M., Nowicka A., Górski M., Dura W., Lichota D.: Comparison of the sealing ability of MTA and Biodentinepreparations in retrograde root canal fillings. Magazyn Stomatol. 2012, 22, 6, 82–85 

7. Laurent P, Camps J, About I. BiodentineTM induces TGF‐β1 release from human pulp cells and early dental pulp mineralization. International endodontic journal. 2012 May 1;45(5):439-48.

8. Koubi G., Colon P., Franquin J.C., Hartmann A., Richard G., Faure M.O., Lambert G.: Clinical evaluation of performance and safety of a new dentine substitute, Biodenine, in the restoration of posteriori teeth – a prospective study. Clin. Oral Invest. 2013, 17, 243–249.

9. Nowicka A., Lipski M., Postek-Stefańska L., Wysoczańska-Jankowicz I., Lichota D., Sporniak-Tutak K., Buczkowska-Radlińska J.: Direct pulp capping in permanent teeth using the preparation Biodentine – initial report. Magazyn Stomatol. 2012, 22, 4, 30–37 

10. Camilleri J. Hydration characteristics of BiodentineTM and Theracal used as pulp capping materials. Dent Mater. 2014 Jul;30(7):709-15. 

11. N. Uesrichai, A. Nirunsittirat, P. Chuveera, T. Srisuwan, T. Sastraruji, P. Chompu-Inwai: Partial pulpotomy with two bioactive cements in permanent teeth of 6‐ to 18‐year‐old patients with signs and symptoms indicative of irreversible pulpitis: a noninferiority randomized controlled tria.l International Endodontic Journal, 52(6), 749-759, June 2019.

12. European Society of Endodontology position statement: Management of deep caries and the exposed pulp nternational Endodontic Journal,52, 923–934, 2019

13. Koubi G, Colon P, Franquin JC, Hartmann A, Richard G, Faure MO, Lambert G. Clinical evaluation of the performance and safety of a new dentine substitute, BiodentineTM, in the restoration of posterior teeth - a prospective study. Clin Oral Investig. 2013 Jan;17(1): 243-9. 

14. Krawczyk-Stuss M., Ostrowska A., Łapińska B., Nowak J., Bołtacz-Rzepkowska E.: Evaluation of Shear Bond Strength of the Composite to Biodentine with Different Adhesive Systems (Dent. Med. Probl. 2015, 52, 4, 434–439

15. Camilleri J. Color stability of white mineral trioxide aggregate in contact with hypochlorite solution. J Endod. 2014 Mar;40(3):436-40.